Yapay zeka yeni değil ve gücüyle ilgili endişe de yok. IBM’nin süper bilgisayarı Deep Blue’nun satranç ustası Garry Kasparov’u yenmesinin üzerinden 25 yıldan fazla zaman geçti ve yapay zekanın karmaşıklığı ve yetenekleri o zamandan beri arttı.
Ancak yapay zekadaki son sıçramalar, teknoloji uzmanları arasında endişeyi artırdı ve dünyanın dört bir yanındaki düzenleyicileri harekete geçirdi.
Yapay zekanın mevcut yörüngesinde gelişmeye devam etmesi halinde çok sayıda işi ortadan kaldırabileceğinden ve toplumu yeniden şekillendirebileceğinden korkuluyor.
ChatGPT endişeleri artırdı
Teknolojiye olan ilgideki ve korkulardaki artışın izleri, ChatGPT’nin OpenAI tarafından geçen yıl kasım ayında piyasaya sürülmesine kadar uzanıyor.
İki ay içinde 100 milyon kişi, yeni bir tüketici uygulamasının şimdiye kadarki en hızlı benimsenmesi olan ChatGPT’yi kullanmaya başladı.
ChatGPT’nin olağanüstü gücü, ilk kullanıcılar arasında neşe ve merak uyandırırken aynı zamanda endişe de uyandırdı.
ChatGPT, yapay zekada büyük bir ilerlemeyi temsil ediyordu ve belirgin şekilde insani nitelikler sergiliyordu: yaratıcılık, muhakeme yetenekleri, hatta bir mizah duygusu.
ChatGPT’nin piyasaya sürülmesi, büyük dil modelleri üzerinde eğitilmiş güçlü sohbet botları oluşturmayı amaçlayan bir avuç şirket arasında, on milyarlarca dolarlık yatırımlarla körüklenen bir silahlanma yarışını da ateşledi.
OpenAI patronu Sam Altman ve Twitter’ın sahibi Elon Musk da dahil olmak üzere ana rakipler yeni botlar geliştirmeye başladı.
Rakip iş insanları, süper zeki bir bilgisayardan elde edilecek kazanımların, insan bilgisinin toplamını önemli ölçüde genişleteceğini ve toplumun en kötü sorunlarını çözmesine yardımcı olacağını savunuyorlar.
Ancak, bu yarışı kazanmak için büyük kaynaklar harcarken bile, yapay zekanın insan hayatını tamamen yok etme gibi marjinal bir risk olduğu konusunda uyarıda bulunuyorlar.
En kötü durum senaryosu
Bazı uzmanlar, düzenlenmemiş, kontrolsüz yapay zekanın nihayetinde insan varoluşu için bir tehdit oluşturabileceğinden endişe ediyor.
Kıyamet günü senaryosunun gerçekleşmesi için birkaç yol var. Yaygın bir korku, kendi kendine öğretebilen yapay bir genel zekanın hızla insan zekasının yerini alması ve giderek daha hızlı döngüler halinde “süper zeka”ya dönüşmesidir. Bu, insan ırkının fazlalığının veya yok oluşunun habercisi olabilir.
Sözde “Terminatör” senaryosu bilim kurgudan tanıdık geliyor, ancak yapay zekayı geliştiren öncüler bunun artık makul bir risk olduğu konusunda uyarıyorlar.
Mayıs ayında Yapay Zeka Güvenliği Merkezi kısa bir not yayınladı ve şunları söyledi:
Yapay zekanın neden olduğu yok olma risklerini azaltmak, pandemiler ve nükleer savaş gibi diğer toplumsal ölçekli risklerin yanı sıra küresel bir öncelik olmalıdır.
Geçtiğimiz haftalarda Elon Musk, OpenAI’nin en son üretken yapay zeka modeli GPT4’ten daha karmaşık bir şey geliştirmek için altı aylık bir duraklama çağrısında bulundu.
Tesla ve SpaceX patronunun da yapay zeka konusunda uzun bir geçmişi var. Musk, OpenAI’yi kurdu ancak 2018’de şirketten ayrıldı. Ünlü iş insanı, temmuz ayında, kendi yapay zeka şirketi xAI’yi hayata geçirdi.
Daha acil endişeler
Yapay zeka, çok daha fazla acil risk oluşturuyor. Bu riskler arasında; belirli işlerde insan istihdamına olan ihtiyacın sona erdirilmesi, ikna edici yanlış bilgilerin yayılmasını sağlamak, telif hakkı ihlali ve haydut sohbet botları kullanarak insanları manipüle etmek gibi şeyler var.
Chatbot üreticisi Inflection’ın kurucusu Mustafa Süleyman, geçtiğimiz günlerde beyaz yakalı çalışanların akıllı robotlar tarafından işsiz bırakılması nedeniyle yapay zekanın “ciddi sayıda çalışanın işine son vereceği” uyarısında bulundu.
Avukatlar, metin yazarları ve yazılımcılar, rollerinin kesintiye uğramasından veya yerlerini zaten tomarlarca veriyi alıp mantıklı argümanlar ortaya atabilen sohbet robotlarının almasından korkanlar arasında yer alıyor.
Daha yaratıcı roller de risk altındadır. Hollywood’un en iyi yazarları ve aktörleri, kısmen yapay zekanın işlerini taklit edebileceğinden korktukları için bu yaz grev eylemlerine girdiler.
OpenAI ve diğer yapay zeka şirketleri, artık yapay zeka modellerini bir dizi hedefe “hizalamak” ve bunlardan sapmamalarını sağlamak için büyük yatırımlar yapıyor.
Bu çabalar, sohbet robotlarının zarar, nefret veya yanlış bilgi yaymasını önlemeyi amaçlıyor. Ancak oldukça güçlü bir araç, bu kullanımlardan herhangi biri için kötü aktörler tarafından kullanılabilir.
ABD ve Çin arasındaki rekabet, aynı zamanda yapay zeka ve savunma harcamalarında büyük artışlara yol açtı.
İki ülkenin kesiştiği noktada yapay zeka, otonom makinelerin insan hedeflerini bulma ve öldürme yeteneğini genişleterek, modern savaşı yeniden şekillendirebilir.
